جاده ای به سوی عشق حقیقی

هدف آن بود که بدانیم عشق، این پدیده شگفت انگیز چیست و چه آثار و نشانه هایی دارد. بدین منظور به سراغ حکیم متألهی رفتیم و پاسخ این پرسش را از او جویا شدیم و چه حکیمانه فیلسوف اسلامی، صدرالمتألهین شیرازی برایمان از عشق گفت:
عشق و محبت از دیدگاه ملاصدرا
مراتب عشق و محبت در تفکر صدر المتألهین
انواع عشق از نظر ملاصدرا (انواع عاشق شدن)
● گذرگاه عشق
حال باید دید عشق حقیقی چیست برای این هدف باید نخست با برخی از مبادی فلسفی در حکمت متعالیه (فلسفه ملاصدرا) آشنا شد.
۱) اصالت وجود
در مواجهه با هر چیزی دو سؤال اساسی می توان مطرح کرد. یکی اینکه آن چیست و دیگر آنکه وجود دارد یا نه. با سؤال دوم در واقع می پرسیم آیا آن چیز واقعیت و حقیقت دارد یا نه. پس پرسش از وجود پرسش از یک حقیقت و واقعیت است. مثلاً کسی برای من از یک موجود عجیبی حرف می زند. توصیف های او توضیح چیستی آن چیز است اما وقتی من به درک کاملی از آن موجود می رسم که بدانم در عالم خارج وجود دارد یا خیر. این مطلب در فلسفه صدرا به صورت اصیل بودن وجود مطرح شده است. پس وجود یک حقیقت و واقعیت خارجی است نه یک مفهوم ذهنی.
از سوی دیگر صفاتی که کمال و ویژگی مثبتی را وصف می کنند در واقع وجود آن موصوف را بیان می نمایند.مثلاً وقتی می گوییم فلانی عالم است یعنی همان وجود خارجی او که واقیت دارد عالم است و اصلاً وجود او عین علم است. همین طور در مورد بقیه صفات کمالی مثل قدرت، اراده و غیره همه آن ها به وجود بر می گردند.
هدف آن بود که بدانیم عشق، این پدیده شگفت انگیز چیست و چه آثار و نشانه هایی دارد. بدین منظور به سراغ حکیم متألهی رفتیم و پاسخ این پرسش را از او جویا شدیم و چه حکیمانه فیلسوف اسلامی، صدرالمتألهین شیرازی برایمان از عشق گفت
۲) تشکیک وجود
آن واقعیت خارجی یک چیز واحد است ولی دارای مراتب و طبقات گوناگون است. مثلاً وقتی می پرسم آیا آن شیء عجیب وجود دارد یا وقتی که می پرسم آیا من وجود دارم و یا وقتی می پرسم گل وجود دارد در همه این سؤالات از یک واقعیت دارم سؤال می کنم و در واقع می پرسم آیا این اشیاء واقعیت و حقیقتی دارند یا موهوم و مفاهیم ذهنی اند. البته شدت و ضعف در میان موجودات هست و واضح است که وجود خداوند به مراتب از وجود ما قوی ترست.
از آنجایی که صفات کمالی همان وجودند ( این مطلب در بالا در اصالت وجود توضیح داده شد.) پس این صفات هم مرتبه مرتبه دارند و در برخی بیشتر و در برخی کمترند. یعنی وجود و صفات کمالی حقیقتی مشکک و طبقه طبقه اند. (۱)

پی نوشت
۱- اصالت وجود و تشکیک مراتب وجود از مسائل مهم حکمت متعالیه است. برای اثبات و شرح بیشتر بنگرید به اسفار: ج۱و
رضا ساعی شاهی

منبع : مطالب ارسال شده