نکاتی درباره تستوسترون درمانی

▪ موارد مصرف این دارو، در کمبود هورمون تستوسترون در بدن، تاخیر بلوغ در پسران،‌ سرطان پستان، بزرگی پستان بعد از زایمان، آنژیو ادم ارثی(تورم رگی)، آندومتریوز و بیماری فیبروکیستیک پستان است.
▪ تستوسترون، باعث تحریک بلوغ جنسی مردانه و رشد و تکامل صفات ثانویه جنسی (رویش مو در صورت و بدن، ضخیم شدن تارهای صوتی) می ‌گردد. این هورمون باعث جهش رشد در نوجوانان و توقف رشد قدی با بستن صفحات رشد در دو انتهای استخوان‌ها می‌ شود. تستوسترون باعث ساخته شدن بافت‌ها می ‌گردد.
▪ شایع‌ترین واکنش نامطلوب ناشی از درمان با تستوسترون عبارت است از گسترش اثر هورمونی. در مردان، نعوظ‌ های مکرر و طولانی، تحریک‌پذیری مثانه (تکرر ادرار) و ژنیکوماستی (تورم یا حساسیت بافت پستانی) ممکن است بروز کند.
▪ در زنان، بزرگی کلیتوریس، بم‌شدن صدا، رشد موهای بدن یا صورت، ریزش موی غیرمعمول و بی‌نظمی یا فقدان قاعدگی ممکن است بروز کند.
بروز صفات مردانه در زنان ممکن است برگشت‌ناپذیر باشد، حتی با قطع سریع دارو. پوست چرب و آکنه در هر دو جنس (مردان و زنان) شایع است.
▪ واکنش‌های نامطلوب متابولیک شامل احتباس مایعات و الکترولیت‌ها (گاه منجر به ادم)، افزایش سطح کلسیم خون، کاهش سطح قند خون و افزایش سطح کلسترول است.
▪ تجویز طولانی مدت تستوسترون ممکن است منجر به فقدان میل جنسی (لیبیدو) و سرکوب اسپرم‌سازی در مردان گردد.
▪ اختلال شدید، ولی نادر در عملکرد کبد از جمله نکروز کبدی و سرطان سلول های کبدی هم گزارش شده است.
▪ تستوسترون موجب افزایش اثر داروهای خوراکی ضددیابت و افزایش زمان داروهای ضدانعقادی و کاهش اثر انسولین می‌ شود.
▪ عوارض جسمی در آقایان شامل ژنیکوماستی، ناتوانی جنسی و آتروفی بیضه است.
▪ هنگام تستوسترون درمانی، وزن کردن روزانه و توجه به افزایش وزن بیش از ۲ کیلو و ۲۰۰ گرم در هفته و گزارش این موارد به پزشک، بسیار مهم است.
▪ اندازه‌گیری فشار خون در هر ۴ ساعت و توجه به کاهش برون‌ده ادراری و افزایش ادم مهم است.

دکتر هومن خلیقی

منبع : تبیان