چاروق

چاروق‌ یا چارق‌ نوعی‌ پایپوش قدیمی و پایافزار دهقانان است‌ که‌ بندها و تسمه های بلند‌دارد و بندهای آنرا به‌ ساق پا میپیچند که‌ اصطلاحا به‌ آن شم‌، پاتابه‌ و پالیک نیز گفته‌میشود در سالهای اخیر تا حدودی‌ جنبه های مصرفی‌ خودرااز دست‌ داده‌ و تولید آن بیشتر‌جنبه تزئینی دارد ولی‌ هنوز کم‌ و بیش در اکثر مناطق روستائی‌ کشور تولید میشود. به‌‌منظور تزئین چاروق‌ معمولا از نوعی‌ منگوله‌ استفاده‌ میشود این‌ منگوله‌ها با استفاده‌ از نخ‌‌ابریشم بوسیله خود صنعتگران تهیه میشود. نحوه تولید چاروق‌ مشابه‌ تهیه کفش میباشد.‌مهمترین‌ ماده‌ اولیه مورد مصرف چاروق‌ دوزان‌ چرم است‌ که‌ ابتدا آن رانرم می‌کنند تا انعطافپذیر گردد و سپس آنرا به‌ اندازه‌ی مورد نیاز ‌بریده و قالب‌ بندی می‌کنند بط‌وریکه با فشار و دقت‌ قالب‌ در چرم جای گیرد. و از آنجا که‌‌رویه‌ و کف‌ چاروق‌ از یک‌ قط‌عه چرم یک‌ تکه ساخته شده آن را مدتی‌ حدود ۱۲ ساعت‌ در‌هوای آزاد قرار میدهند تا کف‌ آن براثر فشار از رویه‌ متمایز شود سپس آنرا از قالب‌ خارج‌‌ساخته تسمههای چرمی‌ بلند و متناسبی به‌ آن دوخته و قسمتهای مختلف آن را (بجز کف‌‌چاروق‌) به‌ کمک طرحهای گل‌، سه‌ گلی ، چهار گلی بوته‌ دار وگل‌ بادامی‌ که‌ اکثرا هم‌ ذهنی‌است‌ گلدوزی‌ می‌کنند.
مهمترین‌ مراکز تولید چاروق‌ در ایران زنجان، قوچان، ابیانه‌، مهاباد و سردشت‌ می‌باشد.‌چاروق‌ در (۲) نوع پاشنه دار و بدون‌ پاشنه تولید تهیه میشود. چاروقهای پاشنه دار معمولا‌پشت باز بوده‌ و بدون‌ پاشنه بسته است‌ . چاروق‌های پاشنه دار اقتباسی‌ از کفشهای طرح‌خارجی‌ است‌ ولی‌ چاروق‌ پشت بسته بعلت حفظ اصالت‌ این‌ پاپوش بیشتر مورد نظ‌ر‌علاقمندان به‌ صنایع‌ دستی کشور می‌باشد. آلات و ابزاریکه جهت تولید چاروق‌ مورد استفاده‌ ‌قرار میگیرد ابزاریست که‌ در کفاشی‌ بکار برده‌ می‌شود و شامل‌ قالب‌، گاز، گزن، سوزن‌،‌درفش‌، قلاب، چکش و مشته می‌باشد.
‌

منبع : سفارت جمهوری اسلامی ایران ــ پاریس