بیماری عدم تحمل لاکتوز و علائم آن

در چند سال گذشته شواهد زیادی بدست آمده است که نشان می دهد تقریبا تمام افراد بالغ بویژه آنهایی که از نژاد سیاه یا شرقی هستد از فقدان آنزیم لاکتاز که برای تبدیل لاکتوز به گلوکز و گالاکتوز مورد نیاز است رنج می برند.
بنابراین چون این افراد نمی توانند لاکتوز را جذب کنند ظزفیت تحمل مقادیر زیاد ان را ندارند و در اثر مصرف مقداری شیر ، علائم ناگوار گوارشی در انها بروز می کند.
علائم این بیماری عبارت است از : اسهال، نفخ شکم، دردهای شکمی و ورم.
این علائم دو علت دارند:
۱) اثر اسمتیک لاکتوز به دلیل میل به جذب آب
۲) تولید اسیدهای عالی و دی اکسید کربن ناشی از تخمیر لاکتوز توسط میکروارگانیسمهای معدی- روده ای.
برای توضیح این بیماری دو نظریه وجود دارد:
۱) کمبود آنزیم یک حالت انطباقی است . یعنی هنگامی که کودک را از شیر می گیرند، جون این آنزیم از ان پس مورد استفاده ای ندارد، در نتیجه ساخته نمی شود. همچنین علت تحمل ان در بزرگسالان این است که وقتی بطور مرتب شیر مصرف می کنند بدنشان قادر خواهد بود ژن سازنده لاکتاز را به این عمل وا دارد.
۲) افرادی که معمولا پس از دوران شیرخوارگی دیگر شیر مصرف نمی کنند، کمبود لاکتاز در آنها طبیعی است. به همین دلیل افرادی که شیر مصرف می کنند در بدن انها ژن تولید کننده لاکتاز تولید می شود.
بطور کلی علائم عدم تحمل لاکتوز تا بلوغ ظاهر نمی شود. شواهدی نشان می دهد افرادی که قادر به تحمل لاکتوز نیستند می توانند خو را با غذاهایی که دارای وقدار کمی شیر است تطبیق دهند. این تطبیق ممکن است این گونه انجام گیرد:
۱) تولید آنزیم هضم کننده لاکتوز
۲) قدرت لاکتوز در جلوگیری از تجزیه لاکتاز
۳) تغییراتی که در محیط روده انجام گرفته است که به باکتریهای جدید اجازه دهد تا لاکتوز را هضم کنند و از تخمیر که منجر به بروز علائم مشخصی می گردد جلوگیری نمایند.
کودکان سیاه پوست احتمالا به علت ناراحتی هایی که شیر در انها بوجود می آورد کمتر از کودکان سفید پوست شیر مصرف می کنند. این موضوع در رابطه با تغذیه در مدارس چنین کودکانی مشکلاتی به بار می آورد. همچنین پیرامون مصرف شیر در برنامه های تغذیه ای بین المللی افرادی که احتمالا کمبود لاکتاز دارند ، پرسشهایی مطرح گردیده است.
شیر منبع اصلی کلسیم و پروتئین است و اگر به مقدار زیاد و در دوره طولانی مصرف شود ممکن استن از بروز بعضی از بیماری ها جلوگیری کند، بنابراین بهتر است پیش از توصیه حذف آن از برنامه غذایی، درجه تحمل لاکتوز را تعیین کند زیرا عدم تحمل شیر با عدم تحمل لاکتوز تفاوت دارد. اخیرا به منظور افزایش تولید " شیر کم لاکتوز " اقداماتی انجام شده که برای تجزیه لاکتوز به گلوکز و گالاکتوز از کپک ها و مخمر ها در حین فرآیند استفاده می شود. دلایل دیگری نیز وجود دارد که نشان می دهد شیر پر چربی را بیشتر از شیر بی چریب، و شیر بی چربی را نیز بهتر از لاکتوز تنها می توان تحمل کرد.

منبع : علوم ورزشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد پرند