جمعه, ۳۱ فروردین, ۱۴۰۳ / 19 April, 2024
مجله ویستا

۱۰ ژوئیه سال ۵۲۵ ـ سپاه ۴۰ هزار نفری ناپدید شده ایران در غرب صحرای مصر!


در تابستان سال ۵۲۵ پیش از میلاد، و طبق محاسبات تقویم نویسان بر پایه نوشته های هرودت و سایر مورخان باستان نگار؛ ژوئیه این سال (چنین ماهی در دو هزار ۵۳۲ سال پیش)، یک سپاه چهل هزار نفری ایران که از سوی کامبیز دوم (کامبوزیا = کمبوجیا، پسر و جانشین کوروش بزرگ) مامور شناخت و تصرف مناطق جنوبی لیبی و ضمیمه ساختن آنها به مصر شده بود در غرب صحرای مصر و در منطقه واحه سیوا گرفتار توفان شن شد و به احتمال بسیار زیاد در زیر شن مدفون گردید که فصلی از تاریخ قرون قدیم تحت عنوان «سپاه گمشده پارسیان» را تشکیل می دهد. در سالهای اخیر باستان شناسان موفق به یافتن آثاری از این سپاه شده اند و تلاش در این زمینه ادامه دارد. باستانشناسان با یافتن محل مدفون شدن سپاه گمشده ایران و به دست آوردن سپر، نیزه، شمشیر، جنجر، کمان، زره، کلاه خود، نیم تنه چرمی و کورسلت (زیرپوش نظامی ـ کورست مردانه) و ...، بر این باورند که خواهند توانست بر تجهیزات و پیشرفت صنایع نظامی ایران باستان عمیقا دست یابند. به علاوه، از طریق آزمایش «دی. ان.ا.» و تشخیص نژاد بدانند که آیا ارتش ایران آن زمان از سرباز خارجی (مرسنر) استفاده می کرده و یا این که همه نظامیان از اقوام ایرانی بودند. فرمانده سپاه پس از اینکه گرفتار توفان شن شده بود پیکی را روانه «تبس» کرده بود تا کامبیز را از ماوقع آگاه سازد و علت تاخیر را بیان دارد. افراد کمکی اعزامی از «تبس» نتوانستند از تلاش خود نتیجه بگیرند و از سپاه گمشده اثری بیابند.
کامبیز پس از تصرف مصر و به اسارت درآوردن و سپس بخشودن فرعون وقت (پسامتیک سوم)، در شهر تبس بود که تصمیم به فرستادن یک سپاه تماما سوار از طریق جنوب مصر به لیبی گرفت. به نوشته هرودت و سایر مورخان، این سپاه ظرف هفت روز خود را به خرگاه (واحه «الخارجه» که اینک به صورت شهری ۶۰ هزار نفری در آمده است) رسانید و از آنجا در مسیر یک راه کاروانی بسیار قدیمی به سوی «سیوا» که آخرین نقطه صحرای غربی مصر بود به راه افتاد و ۳۲۵ کیلومتر راه را در ۳۰ روز طی کرد زیرا حرکت در صحرای داغ و توفانی کاری دشوار بود. اشتباه کامبیز (کامبوزیا) این بود که این سپاه را در اواخر بهار روانه کرده بود و سپاه (طبق محاسبات تقویمی) اواخر دهه اول ژوئیه (چنین روزهایی) به سیوا رسیده بود.
به نوشته باستان نگاران (به نقل از گزارش پیک باز فرستاده شده فرمانده سپاه گمشده به کامبیز دوم)، این سپاه ایرانی در بامداد (به احتمال بسیار زیاد) دهم ژوئیه، هنگامی که افراد آن سرگرم صرف صبحانه بودند با توفان عظیم شن رو به رو شده بود.
گم شدن این سپاه و نیز دسیسه های پسامتیک که مورد عفو کامبیز دوم قرار گرفته بود وی را افسرده ساخت که به نوشته یکی ـ دو مورخ، از فرط خشم «گاو مقدس مصریان (آپیس)» را خنجر زد. اسناد به دست آمده خلاف این نوشته را ثابت می کند که کامبیز گاو آپیس را کشته باشد.
داریوش بزرگ (جانشین کامبیز) در جریان سفر خود به مصر جهت افتتاح آبراه دریای سرخ به رود نیل، به خرگاه (الخارجه) رفت تا شخصا برای یافتن اجساد افراد سپاه گمشده کوشش کند و این اجساد را به وطن بازگرداند تا در غربت باقی نمانند که موفق نشد زیرا که توفانهای شن بتدریج در آن ناحیه ایجاد تپه های متعدد کرده بودند و این تپه سازی طبیعت در طول زمان ادامه یافته است. باوجود این، داریوش بزرگ به یادبود این سپاهیان، معبدی را در الخارجه ساخت. این معبد و علائم دولتی و مذهبی ایران که تا به امروز دست نخورده و کامل برجای مانده اند و هر سال دهها هزار گردشگر از آنها دیدن می کنند؛ دیدار داریوش از این منطقه، حد مرز غربی ایران در آفریقا و ضمیمه شدن مصر به ایران را ثابت می کند.
منبع : تاریخ ایران و جهان در این روز


همچنین مشاهده کنید