جمعه, ۱۰ فروردین, ۱۴۰۳ / 29 March, 2024
مجله ویستا

عوارض دوره سالمندی


عوارض دوره سالمندی
افزایش سن، همواره به دلیل تغییرات روحی و جسمی باعث بروز یكسری عوارض و اختلالات در بدن می‌شود كه معمولا با از دست رفتن كارآیی فرد همراه است. داشتن آگاهی‌های لازم در مورد نحوه بروز و چگونگی درمان آنها، علاوه بر نقش قابل ملاحظه‌ای كه در رفع آن ایفا می‌كند، به افراد مسن می‌آموزد كه این اختلالات كاملا طبیعی است و هیچ لطمه‌ای به جایگاه آنان در زندگی نمی‌زند.
مهم‌ترین مشكلات سالمندان در این دوره به سیستم گردش خون، گوارش، ادراری و عضلانی و اسكلتی مربوط می‌شود كه در این شماره به مهم‌ترین آنها می‌پردازیم.
● اختلالات گوارش
▪ یبوست: شایع ترین مشكل در سالمندان است كه به دلایل متعدد نظیر مصرف ناكافی مایعات، كم تحركی، مصرف زیادچربی، كاهش قدرت عضله شكمی، استفاده متوالی از مسهل‌ها و ملین‌ها و عوارض برخی داروها بروز می‌كند.
افزایش مصرف فیبر از طریق میوه تازه و سبزیجات خام، نان سبوس دار، آب میوه به ویژه آب آلو، نوشیدن مكرر آب، كاهش مصرف ملین‌ها و داروهای مسكن و چربی در رژیم غذایی روزانه به همراه ورزش‌های سبك روزانه تاثیر ویژه ای در كاهش بروز یبوست خواهد داشت.
▪ خشكی و بوی بد دهان: هر چه سن بالا می‌رود، ترشحات غدد بزاقی كم شده و غشاهای مخاطی خشك می‌شوند. برای رفع این مشكل كه اغلب باعث كناره‌گیری سالمند از دیگران می‌شود، استفاده از مسواك نرم و دهان شویه بسیار مفید است. پرهیز از مصرف غذاهای خشك و نوشیدن مكرر آب طی روز نیز كمك بزرگی به رفع این مشكل خواهد داشت.
● سیستم گودش خون
▪ پرفشاری خون: گرچه این عارضه در تمامی سنین دیده می‌شود ولی در دوره سالمندی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. بهترین راه برای كنترل فشارخون، انجام برنامه ورزشی منظم و برخوردار از رژیم غذایی مناسب و ویژه (كم نمك و كم چرب) است. كنترل ماهیانه وزن، فشارخون، دوری از استرس و قطع استعمال دخانیات از دیگر راه‌های مبارزه با پرفشاری خون به شمار می‌رود.
▪ واریس: مهم‌ترین اختلال پیری كه به دنبال از بین رفتن خاصیت ارتجاعی عروق به واسطه ایستادن‌های مكرر و بی تحركی و انجام ورزش بروز می‌كند. مهم ترین مشخصه واریس درد ناحیه ساق پا است كه در بیشتر موارد فرد را از انجام كارهای روزانه و حتی استراحت بازمی دارد.
استفاده از جوراب واریس و ورزش‌های سبك مثل پیاده روی مناسب‌ترین داروی واریس به شمار می‌رود.
● سیستم ادراری
با افزایش سن، عضلات مثانه ضعیف شده و گنجایش آن نیز به مراتب كمتر از سال‌های قبل می‌شود. به همین دلیل تكرر ادرار و بی اختیاری در سالمندان بیشتر از دیگران دیده می‌شود. البته در مردان سالمند علاوه بر دلایل فوق، بزرگ شدن پروستات نیز عامل موثری در بی اختیاری و عفونت ادرار است كه بایستی سریعا به پزشك مراجعه شود. مهم‌ترین توصیه برای رفع چنین مشكلی، پرهیز از نوشیدن مكرر آب و مایعات به ویژه نوشیدنی‌های كافئین دار و دوری از مصرف غذاهای شور و پرادویه به ویژه در وعده شام است.
● سیستم عضلانی- اسكلتی
درد ناحیه كمر، كتف، خشكی و سفتی مفاصل عدم توانایی در انجام امور حركتی مهم‌ترین ناراحتی سالمندان است كه به دلیل تخریب غضروف مفاصل بروز می‌كند. تغییر وضعیت خوابیدن، استفاده از تشك سفت و انجام ورزش‌های سبك تا حد زیادی از درد كمر و شانه‌ها می‌كاهد. برای كاهش بروز درد، ناحیه پا و مشكلات راه رفتن نیز استفاده از كفش مناسب (یعنی پاشنه كوتاه و كف غیرلغزنده) و عصا بسیار توصیه می‌شود.
علاوه بر درد عضلانی، شكستگی استخوان ناشی از پوكی استخوان شایع ترین عارضه‌ای است كه سالمندان به ویژه زنان را تهدید می‌كند.
پوكی استخوان درمان كلی ندارد ولی با انجام یكسری تغییرات در روش زندگی می‌توان از عوارض حاصل از آن پیشگیری كرد. گنجاندن فراوان غذاهای غنی از كلسیم، كاهش گوشت قرمز، نوشابه‌های قندی كه در راس ایجادكنندگان پوكی استخوان قرار دارد، پیاده روی به ویژه در هنگام ظهر برای تامین ویتامین D از جمله راهكارهای مناسب برای كاهش عوارض پوكی استخوان است.گرچه تمامی اختلالات فوق قابل كنترل و درمان هستند ولی اگر از جوانی از یك زندگی سالم برخوردار باشیم، زندگی‌ای كه به دور از استرس، هیجانات روحی- روانی، رژیم غذایی نامناسب و بی‌تحركی باشد، هرگز دچار چنین عوارضی نخواهیم شد.
منبع : روزنامه شرق


همچنین مشاهده کنید