جمعه, ۱۰ فروردین, ۱۴۰۳ / 29 March, 2024
مجله ویستا

۱۱ مارس ـ اندازه گیری دمکراسی


پاره ای از رسانه ها در راستای وظایف آموزشی خود از جمله به یاد آوردن گذشته، هرسال معمولا به مناسبت سالروز در گذشت ارسطو به انتشار اندیشه ها و کارهای این اندیشمند بزرگ از جمله توجه او به « اندازه گیری دمکراسی » می پردازند.
رسانه ها در باره نظر ارسطو به اندازه گیری دمکراسی در یک جامعه از نوشته های « سیمور مارتین لیپست» استفاده و نقل می کنند.
ارسطو نخستین اندیشمند در جهان بود که به اندازه گیری دمکراسی در یک جامعه توجه کرد که در دوران معاصر « جیمز برایس » ،
« دانیل لرنر» و« راسل فیتزگیبون» به تکمیل کار او را بر پایه شرایط تازه دست زده اند.
«لیپست» در این زمینه نوشته است : ارسطو در قرن چهارم پیش از میلاد« اندازه گیری دمکراسی » را برحسب اصالت ، پیشرفت و پسرفت دوره ای ( مثلا ؛ سالانه ) آن توصیه کرده و آموزش داده است.
برپایه نطرات ارسطو ، اتدیشمندان متاخر دمکراسی ها را به پنچ نوع تقسیم کرده اند از این قرار:
دمکراسی یکشبه ؛ دمکراسی که دنباله یک استبداد مطلق باشد ؛ دمکراسی ضعیف ؛ دمکراسی رو به کمال و دمکراسی کامل . اینان پیشنهاد کرده اند که جداولی تهیه شود و سنجش به صورت سالانه و باتوجه به این موارد انجام شود:
میزان مشارکت مردم ، کارهای مثبت و منفی نمایندگان منتخب مردم در دوره قبل و یا جاری ، میزان آگاهی مردم از کارهای مثبت و منفی نمایندگانشان ، درصد رضایت و عدم رضایت از کارهای انجام شده توسط نمایندگان ، میزان پیشرفت و یا پسرفت معلومات عوام الناس از جزئیات دمکراسی ، درصد تمایل عوام الناس پس از تجربه دمکراسی نسبت به بازگشت به دوران سابق ( استبداد ) ، میزان امیدواری و نا امیدی مردم به آینده دمکراسی خود و بالاخره نظر آنها نسبت به تجدید انتخاب همان نمایندگان و یا تغییر همه و یا بعضی از آنان.
بررسی این جداول نشان خواهد داد که یک جامعه در چه مرحله از دمکراسی است .
دانیل لرنر و فیتز گیبون متفقا می گویند که در این سنجش نمی توان به همه جوامع به یک چشم نگاه کرد و به ستون های جداول بر پایه یک ضابطه نمره داد. برای مثال: جامعه انگلستان با هشت قرن سابقه حکومت پارلمانی با کشوری که یک سال است حکومت انتخابی به دست آورده و سطح معلومات مردم پایین و مشغله معیشتی ایشان و تاثیر پذیری آنان در قبال تبلیغات و تلقینات داخلی و خارجی زیاد است در یک سطح قرار داد. این دو اندیشمند پیشنهاد می کنند که سازمانهای حرفه ای و بی طرف تشکیل شوند و هرساله کار این سنجش را انجام دهند و نتیجه را اعلام دارند تا جهانیان بدانند که هر جامعه (کشور) در چه مرحله ای از دمکراسی است و با چگونه مردمی رو به رو هستند.
در دو دهه آخر قرن ۲۰ ، کارشنا سان علم حکومت ملاک نمره دادن به جداولی را که قبلا ذکر انها رفت مورد تجدید نظر قرارداده و توصیه کرده اند که چند ستون تازه بر جداول اضافه شود از جمله وضعیت مطبوعات مستقل ( حرفه ای ) ، آزادی تالیف و میزان کتابخوابی برپایه تیراژ کتابهایی که درقلمرو علوم سیاسی ، اجتماعی و انسانی منتشر می شوند، احزاب ، اتحادیه ها ، انجمن ها و بالاخره آمار دانشجویان و فارغ التحصیلان مدارس تعلیمات عالیه در هر جامعه که هرکدام از این موارد نقشی بزرگ در پرورش و تکامل دمکراسی ایفاء می کنند. این کارشناسان بر پایه این نمره گذاری( معدل نمرات ) جوامع را در جهان به دمکراتیک ، نیمه دمکراتیک و غیردمکراتیک تقسیمبندی کرده اند. به نظر گروه افراطی ( رادیکال ) این کارشناسان ، مطلقا نباید سراغ تهیه جداول سنجش دمکراسی در جوامعی که دمکراسی ساختگی و اسمی ( ظاهری ) دارند رفت که به منزله خیانت به اصل « دمکراسی » است.
منبع : تاریخ ایران و جهان در این روز


همچنین مشاهده کنید