یکشنبه, ۱۳ خرداد, ۱۴۰۳ / 2 June, 2024


میگنا - چالش های سالمندی جمعیت در کشور
۱۴۰۳/۰۲/۳۰ / سایت میگنا / اجتماعی

میگنا - چالش های سالمندی جمعیت در کشور

سالمندی بخشی از زندگی پس از میانسالی است.دراین دوران فرد ازنظرروانی به یک انسجام و جمع بندی نسبت به زندگی می رسد و یک برگشت به عقب می کند. اگر فرد در نگاه به گذشته، نسبت به رشد خود و مسئولیت هایی که در زندگی داشته است حس مثبت داشته باشد، به یک تمامیت از خود دست پیدا می کند و این دوران را به سهولت طی می کند

چالش های سالمندی جمعیت در کشوردر بسیاری از کشورهای دنیا، سالمندان را سرمایه های اصلی خود می دانندسالمندی بخشی از زندگی پس از میانسالی است.دراین دوران فرد ازنظرروانی به یک انسجام و جمع بندی نسبت به زندگی می رسد و یک برگشت به عقب می کند. اگر فرد در نگاه به گذشته، نسبت به رشد خود و مسئولیت هایی که در زندگی داشته است حس مثبت داشته باشد، به یک تمامیت از خود دست پیدا می کند و این دوران را به سهولت طی می کند سالمندان به عنوان سرمایه های فکری و گنجینه های ارزشمند یک کشور قشر ارزشمندی است که ازتجربه واندیشه آنان می توان درجهت پویایی ونشاط جامعه بهره برد.با برنامه ریزی های حمایتی وصحیح دوره سالمندی به برهه ای طلایی درزندگی هرفرد تبدیل می شود.

مقوله سالمندی در بسیاری از کشورها در حال تبدیل شدن به یکی از مسائل جدی اجتماعی است. براساس گزارش سازمان بهداشت جهانی، جمعیت سالمندان جهان تا سال 2050 به 2.1میلیارد نفر خواهد رسید.
کشور مانیز ازاین قاعده مستثنی نیست و در سال های آینده سالمندی از چالش های پیش روی ایران خواهد بود. با این که جامعه ایرانی در حال حاضر در «پنجره فرصت جمعیتی» قرار دارد اما پیش بینی ها نشان می دهد تا سال 1430 جمعیت سالمندان ایران به 32.1درصد خواهد رسید.

طبق بررسی های انجام شده، درحال حاضر 13.2درصد جمعیت استان گیلان و 4.9درصد جمعیت استان سیستان و بلوچستان را سالمندان تشکیل می دهند و به این ترتیب استان گیلان بیشترین تعداد سالمند و استان سیستان و بلوچستان کمترین تعداد سالمند را دارند. علاوه بر آن، سهم سالمندان ایران، از رشد منفی 17 درصدی در سال 1355 به رشد 28 درصدی در سال 1395 رسیده است. کارشناسان کاهش خانوارهای گسترده و متمرکز در یک محله، کاهش بعد خانوار، افزایش آمار تجرد قطعی و زنانه شدن سالمندی ازجمله عوامل موثر در تشدید مساله سالمندی می دانند.

سالمندی بخشی از زندگی پس از میانسالی است.دراین دوران فرد ازنظرروانی به یک انسجام و جمع بندی نسبت به زندگی می رسد و یک برگشت به عقب می کند. اگر فرد در نگاه به گذشته، نسبت به رشد خود و مسئولیت هایی که در زندگی داشته است حس مثبت داشته باشد، به یک تمامیت از خود دست پیدا می کند و این دوران را به سهولت طی می کند اما اگر انسجام شکل نگرفته باشد و عقبگرد فرد منفی باشد، فرد دچار افسردگی می شود.»به گفته این روانشناس، اطرافیان در پیشگیری از بیماری های روحی، روانی مانند افسردگی و تنهایی نقش بسیار مهمی دارند.
بنابراین آنها باید در اختیار و کنار فرد سالمند باشند و اگر سالمند درگذشته خطا و اشتباهی داشته است از سرزنش و یادآوری آن خودداری کنند.در بسیاری از کشورهای دنیا، سالمندان را سرمایه های اصلی خود می دانند، ما باید در جامعه نگاه ارزشی نسبت به سالمندان به عنوان سرمایه های این کشور داشته باشیم. بنابراین نظرخواهی و تکریم منزلت سالمندان وظیفه ایست که جامعه و مردم در قبال این افراد دارند.
  چالش های سالمندی جمعیت در کشور با توجه به این که جمعیت کشور به سمت سالمندی در حرکت است و به گفته کارشناسان تا چندسال آینده بخش زیادی از افراد جامعه را این گروه تشکیل می دهند پس توجه ویژه به این مساله در چگونگی به حداقل رساندن چالش های جسمی و روحی با افزایش آگاهی و اطلاعات در خانواده ها و جامعه امری مهم و ضروری است.
زیرا سالمندان از جمله آسیب پذیرترین قشرها در جامعه محسوب می شوند و به دلیل شرایط جسمی و روحی خاص شان از دستیابی به حقوق فردی و اجتماعی محروم می مانند و خواسته یا ناخواسته در برابر نقض حقوق انسانی و شهروندی قرار می گیرند و تمایز و تبعیض آشکاری در بسیاری از ابعاد فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی بر آنان روا داشته می شود.
به طور کلی افزایش هزینه های مراقبت های بهداشتی درمانی، نیاز به زیرساخت های مراقبت از سالمندان، ناپایداری نظام رفاهی و افزایش وابستگی سالمندان، از جمله چالش های افزایش جمعیت سالمندان در کشور است. حفظ کرامت و منزلت اجتماعی سالمندان گرچه سبک زندگی ایرانی اسلامی همواره در شرایط تنهایی یا زندگی مشترک از احترام و حفظ منزلت اجتماعی سالمندان حکایت دارد اما کمبود ساختارهای مناسب با زندگی سالمندی نیازمند توجه جدی به این قشر است، وضعیت زندگی سالمندان در شرایط مدرن امروز و زندگی ماشینی همراه با خدمات الکترونیکی، فرصت های بسیاری را برای ایفای نقش اجتماعی از این قشر حذف یا کمرنگ کرده است.

به ویژه سالمندان تنها و بی سواد در چنین شرایطی با مشکلات بیشتری مواجهند، با یادآوری این که حفظ کرامت و منزلت اجتماعی سالمندان از نگاه دینی و ملی یک هنجار اجتماعی است می توان به بهبود وضعیت سالمندان امیدوار تر شد، در ادامه چنین دیدگاهی به این اصل مهم انسانی می توان رسید که یک فرد به صرف خارج شدن از چرخه کار و فعالیت و رسیدن به سن سالمندی، نادیده انگاشته نمی شود بلکه تلاش می شود تا نظام های ارائه خدمات در بخش های بهداشتی، فرهنگی، آموزشی، خدمات بیمه ای، حمل و نقل، بهداشت، آموزش،ارتباطات، مسکن و خدمات اداری، امکانات خود را به گونه ای متناسب با شرایط روانشناختی و جسمانی این افراد ارائه کنند.

کارشناسان بر این باورند که توجه و تمرکز بر احساس تنهایی در سالمندان مقدمه ای برای درمان موفقیت آمیز احساس تنهایی و کاهش پیامدها و عوارض جدی آن است، مهارت های ارتباطی، حمایت اجتماعی و ناتوانی عملکردی نقش معناداری در پیش بینی احساس تنهایی سالمندان دارند، این یافته ها حاوی تلویحات مهمی در خصوص اهمیت این متغیرها در تجربه احساس تنهایی سالمندان است.